VIII APEL WARSZAWSKI KRAJOWEJ IZBY GOSPODARCZEJ 
W SPRAWIE KONIECZNYCH I NAJPILNIEJSZYCH DZIAŁAŃ DLA ZAPEWNIENIA DOSTAW ENERGII ELEKTRYCZNEJ NA NAJBLIŻSZE MIESIĄCE I CZAS STRATEGICZNEJ TRANSFORMACJI W STRONĘ NEUTRALNIE EMISYJNEJ GOSPODARKI

 

Lekcja z zawirowań ostatnich kilkunastu miesięcy na rynkach paliw i energii wymusiła potrzebę rewizji polityki klimatyczno-energetycznej Polski i UE. Dla nas to czas koniecznych i jednoznacznych decyzji.

Z konieczności ochrony naszych narodowych priorytetów. Także z wielu trudniejszych wyzwań. Nie tylko z bezpośredniej bliskości z obszarem toczącej się wojny, ale i stanu struktury paliwowo energetycznej.

Tyczy to się przede wszystkim zmian polityki energetycznej państwa i równolegle programu dla górnictwa. Na tyle jednoznacznych i na taki czas, aby nie zmieniając długookresowej drogi do gospodarki neutralnej klimatycznie ubezpieczyć się na czas przejściowy. Z zasobów i możliwości własnych.

W takim rozumieniu przesłania z debaty XI MEETINGU Krajowej Izby Gospodarczej kierujemy apel do środowisk politycznych i rządowych.

Marek Kłoczko
Prezes KIG

„Nie sprawdziła się iluzja trwałości sukcesu gospodarczego opartego przede wszystkim na imporcie paliw i energii bez należytej troski o zachowanie i rozwój regionalnych rynków zasobów własnych!”

Odbieramy kosztowną lekcję. Z zawirowań na globalnych rynkach paliw i energii w 2020 i 2021 roku. Z napaści Rosji na Ukrainę tym bardziej. Staje się, co do niedawna było trudne do wyobrażenia. Rosja przypomniała światu, że geopolityka to najnowsza technologia, zasoby paliw i brutalna siła armii. Pada iluzja trwałości sukcesu gospodarczego opartego przede wszystkim na imporcie paliw i energii. Dla podmiotów gospodarczych ciągłość dostaw i ceny energii, to dwa podstawowe determinanty działalności produkcyjnej. Inflacja w skali dawno niespotykanej dopełnia obrazu naszych trosk. Tyczy się to nie tylko nas.

Komisja Europejska przyjęła w maju 2022 roku plan działań, w którym m.in. zaproponowano oszczędności w zużyciu gazu, a także podwyższono cel efektywności energetycznej, oraz wykorzystania energii odnawialnej do 2030 roku. We wrześniu 2022 roku konieczne okazały się kolejne działania. Miały spowodować ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych. Po raz pierwszy od 1996 roku, kiedy dyrektywą 96/92 zliberalizowano europejski rynek energii elektrycznej, zdecydowano się wprowadzić mechanizmy administracyjne dla uspokojenia rynków energii elektrycznej i surowców energetycznych.

W konsekwencji tych wyzwań poza wieloma działaniami doraźnymi Rząd ogłosił potrzebę korekty naszej polityki energetycznej. Na krótko – w najpilniejszych sprawach, ale i na dłużej. Rewizji wymaga między innymi – ponowne zdefiniowanie roli gazu jako paliwa przejściowego, określenie wielkości i zwiększenia tempa asymilacji pogodozależnych źródeł wiatrowych i słonecznych, a także urealnienia terminów realizacji projektów budowy elektrowni jądrowych i morskich farm wiatrowych. Stosownie do tempa wprowadzania nowych źródeł wytwarzania winien być skorygowany program wycofywania z eksploatacji bloków w elektrowniach węglowych. Winny one pozostać w dyspozycji PSE S.A. zwiększając potencjał krajowej generacji
w okresie przejściowym, przy zachowaniu niezbędnych krajowych zdolności wydobywczych paliw. Wymaga to korekty programu dla górnictwa i planów inwestycyjnych dla skompensowania większych potrzeb i naturalnych ubytków. Także po to, aby móc intensywniej rozwijać generację odnawialną.

 

Ze wspólnej troski o skuteczność podejmowanych starań, ze skali wyzwań i zagrożeń bezpieczeństwa energetycznego kraju, Krajowa Izba Gospodarcza z dorobku debaty XI MEETINGU GOSPODARCZEGO z 7 listopada 2022 roku, przedkłada swój apel.

APELUJEMY – o utrzymanie założeń strategii rozwoju generacji ze źródeł odnawialnych z intensyfikacją inwestycji tam, gdzie to możliwe przede wszystkim poprzez usuwanie utrudnień legislacyjnych zarówno z ich nadmiaru w procesach uzgodnieniowych jak i zaniechań. Naszym zdaniem to najszybsza droga do zmniejszenia zużycia węgla, gazu i ropy naftowej.

APELUJEMY – aby w korygowanej strategii bezpieczeństwa energetycznego Europy wskazać źródła i skalę ryzyka z groźby kolejnego uzależnienia naszego bezpieczeństwa od dostaw surowców i technologii z niestabilnych gospodarczo i politycznie krajów a także sposoby ich mitygowania.

APELUJEMY – o przywrócenie należnych proporcji pomiędzy poziomami inwestycji
w generację jak i systemy przesyłowe tak, aby zapewnić nie tylko konieczne zdolności przesyłowe pomiędzy największymi inwestycjami generacji wiatrowej na morzu oraz wielkimi farmami fotowoltaiki, ale i przyłączanie energii z drobnych, ale istotnych
ze względu na skalę zjawiska źródeł fotowoltaiki prosumenckiej; uwzględnienie potencjału energetyki przemysłowej oraz wprowadzenie regulacji, które umożliwią budowę odnawialnej energetyki przemysłowej korzystającej z dostaw energii liniami bezpośrednimi łączącymi odnawialne źródła energii elektrycznej z sieciami elektroenergetycznymi zakładów przemysłowych.

APELUJEMY – o zwiększenie dynamiki działań w kontekście cyfryzacji i cyberbezpieczeństwa szeroko rozumianej gospodarki, ale z doświadczeń wojny na wschodzie przede wszystkim infrastruktury energetycznej sieciowej i generacji. W tym górnictwa. Z koniecznym ich wsparciem, ale także legislacyjnymi wymuszeniami procesów ich wprowadzania.

APELUJEMY – aby dokonać zmian w programie dla górnictwa węgla kamiennego na miarę ubezpieczenia systemu energetycznego w moce gwarantowane z generacji z własnych istniejących bloków węglowych, po ich dostosowaniu do pracy po 2025 roku w ostrzejszych wymaganiach regulacyjnych, do czasu rzeczywistego pozyskania nowych mocy systemowych energetyki jądrowej

APELUJEMY – aby ubezpieczyć ustawowo złoża węgla brunatnego przed zagospodarowaniem dewastującym ich przyszłą eksploatację w technologiach i wyborze z możliwości i potrzeb naszego bezpieczeństwa energetycznego. Ponadto, wygaszane obecnie kopalnie węgla kamiennego powinny zostać zabezpieczone w taki sposób, aby możliwe było przywrócenie ich funkcjonowania w przyszłości m.in. na potrzeby eksploatacji węgla jako surowca dla przemysłu chemicznego.

APELUJEMY – o całkowity zakaz spekulacji uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla przez podmioty nie zobowiązane do ich umarzania w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie postulujemy takie wykorzystanie mechanizmów regulacyjnych w zakresie dostępności uprawnień do emisji na rynku, aby ich cena nie obciążała nadmiernie kosztów produkcji energii elektrycznej, przy zachowaniu funkcji kreującej impulsy inwestycyjne w technologie nieemisyjne.

Zachęcamy także do zapoznania się z relacją z przebiegu XI MEETINGU GOSPODARCZEGO KIG, pt. „Z WĘGLEM – BEZPIECZNIE, W ZIELONĄ TRANSFORMACJĘ”  >>> TUTAJ